“İç bölgeden ön bölgeye. Mikro-bölgesel bağlantının göstergesi olarak liman ağı çalışmaları”

Küçük Asya kıyılarındaki yerleşim faaliyetleri, Tunç Çağı’ndan bu yana artan deniz iletişimi ve trafiğinin bir sonucudur. Her ne kadar son yıllarda çeşitli bilim insanları Doğu Akdeniz’deki deniz bağlantısının çeşitli yönleriyle ilgileniyor olsa da, özellikle liman çalışmaları ve diğer kıyı altyapılarıyla bağlantılı olarak deniz ticareti çalışmaları hala oldukça seyrek ve temel bir çalışmadan yoksundur. Bunun nedeni, ekonomik, sosyal ve kültürel etkileşimlere açılan kapı olma rolünün anlaşılması söz konusu olduğunda, kıyı ilişkilerinin yalnızca çok önemli değil, aynı zamanda son derece karmaşık bir yapıya sahip olmasıdır. Kıyı altyapıları izole edilmiş olgular gibi hareket eden bağımsız ve ayrı öğeler değil, daha ziyade iletişim ve metalaştırmanın yürütülmesi ve kontrolü için bağlayıcı unsurlar ve belirleyici faktörlerdi. Ekonomik merkezler, sosyal buluşma noktaları ve aynı zamanda kültürel alışverişin ana kapısı olarak işlev gören limanların ve deniz bağlantısallığındaki rolleri üzerine çalışmalar, kültürler arası dinamikleri anlamak için zengin yeni bir kaynak sağlar.

Ancak deniz ağ sistemleri sadece mikro-bölgesel düzeydeki etkileşimin derecesi ve modelinin daha yakından incelenmesiyle aydınlatılabilir. Bu nedenle, bu makale Bergama çevresindeki Küçük Asya kıyısı boyunca iç bölge ve ön bölge arasındaki ağ örüntüsünü yerel, bölgesel ve bölgeler üstü bağlantının görselleştirilmesi olarak sunmayı amaçlamaktadır.

“Küçük Asya ve Ege Denizi Kıyılarındaki Denizcilik Merkezleri Üzerinden Düşünmek.” Antik limanlara ve liman şehirlerine yaklaşırken, ’emporia’ olarak adlandırılan denizdeki sıcak noktalara ilişkin tartışma, liman araştırmaları ve bilimsel tartışmalar içerisinde özel bir konuma sahiptir. Ancak ’emporion’ olgusu mevcut teorik söylemde belirsizliğini korumaktadır ve tutarlı bir tanımdan yoksundur. Genelde çıkarma veya ticaret alanı olarak anlaşılan terim, özellikle yapı ve düzen açısından anlaşılmaz kalmaktadır. Bununla birlikte, denizdeki sıcak noktalar, Akdeniz’de ticaretin organizasyonunda ve mal alışverişinde merkezi unsurlar olarak işlev gördü ve bir başarı öyküsü olarak değerlendirilebilir.

Bu siteleri sınıflandırmaya yönelik önceki araştırmalar ve girişimler öncelikle teorik temelde ekonomi, politika ve toplumla ilgiliydi. Son zamanlarda, bu deniz sıcak noktalarının kültürler arası alışverişte önemli bir rol oynadığı tespit edilmiştir. Ancak, bu yerleşimlerin liman yapılarına ilişkin arkeolojik kayıtlardaki topografik ve mimari faktörlere odaklanan sistematik bir çalışma henüz yapılmamıştır. Başlangıçta, bu makale sistematik bir çalışmaya dayanarak denizdeki sıcak noktaların sınıflandırılması ve ayrımının ana hatlarını çizmekte ve ’emporia’ çalışmalarının ayrılmaz bir parçası ve parseli olarak liman araştırmalarının önemini kabul etmektedir.

Antik kaynakların yazılı geleneğinin, Antik Akdeniz’deki Yunan ticari limanları haritasında boş noktalar olduğuna işaret ettiği vurgulandı. Bu soruna yanıt olarak, geliştirilen kriterlerin uygulanması, kaynaklarda ’emporia’ olarak açıkça belirtilmeyen ve dolayısıyla Bergama-Midilli bölgesi ve çevresine uyarlanan diğer sit alanlarına da aktarılabilir.

“Mantamados’un Taxiarchis İkonu ve Doğu Ege’de Aziz Mikail Kültü”

Ya dokuzuncu ya da onuncu yüzyılda ya da 1462’de korsanların -Sarazenler ya da Osmanlılar- Midilli Adası’ndaki Mantamados’taki St. Michael Manastırı’na saldırdıkları anlatılır. Hikayeye göre üç korsan, kendisini kilisenin çatısına gizleyen acemi Gabriel dışındaki tüm keşişleri katletti. Korsanlar onu orada bulduğunda, Aziz Mikail ortaya çıktı ve kılıcını onlara doğru kaldırdı, ardından kaçtılar. Cebrail’in, şehit düşen keşiş arkadaşlarının kanına bulanmış toprağı topladığı ve bundan Başmelek Mikail’in imgesini şekillendirdiği söylenir. Şehitlerin kanına bulanan toprak böylece bir imgenin çalışma malzemesi haline geldi. Bu anlatımda, yaratıcı süreç boyunca keşişin Başmelek tahayyülü hafızasında canlı kalmıştır. Efsanenin sadece 20. yüzyılda yazıya geçirildiği görülürken, kabartma ikonun yakın zamanda 14. yüzyıla tarihlendiği belirlendi.

1620 civarında Methymna Metropoliti Gabriel, Mantamados’un eski kesiminde Başmelek Mikail’e adanmış terk edilmiş küçük bir kiliseyi kaydetti. İçeride ayrıca, kabartma ikonların put olduğunu düşünen kadınlar tarafından korunan bir melek kabartma ikonu da vardı. “Çünkü bu ikon Aziz’i bütün başı somut şekilde resmediyordu”. Bu, Mantamados ikonunun en eski tanımıdır ve birçok açıdan ilginçtir. Bir yandan kabartma ikonu ile putperestlik arasında algılanan bir ilişkiyi ifade eder. Öte yandan, (kendisi maddi olmayan) meleğin dokunulabilirliği paradoksuna değiniyor. Makalede, Aziz Mikail’in Küçük Asya ve Doğu Ege’deki tasvir geleneklerinin arka planında, ikonun ve efsanesinin farklı maddi ve manevi yönleri tartışılacaktır.

“Hareketlilik, Bağlantısallık ve Bölge Oluşturma: Kuzey Ege Denizi’nden Bazı Yakın Tarihler.”

“Antik çağda Midilli Adası ile Küçük Asya arasındaki limanlar ve ilişkiler. İnsanları, kültürleri ve toprakları bağlamak.”

Eski edebi ve epigrafik ifadeler, Midilli şehir devletlerinin karşı kıyıdaki Küçük Asya’nın kıyı şehirleriyle geliştirdiği ilişkilere dair değerli bilgiler barındırmaktadır. Adanın Küçük Asya kıyılarına yakınlığı, Aiolia Kolonileşmesi olarak adlandırılan çerçeve içerisinde Arkaik dönemde Aiolis ve Troas bölgelerinde birçok Midilli kolonisinin kurulmasına yol açmıştır. Sonuç olarak Midilli şehirleri ve özellikle Mitilini şehri, “Aktaia Şehirleri” (=kıyı şehirleri) ve “Midillilerin Kıyısı” = (Μυτιληναίωναἰγιαλὸς) olarak adlandırılan “Midilli Peraia” ile güçlü bir şekilde bağlantılı görünmektedir.

Daha sonra Klasik dönemden Geç Roma dönemlerine kadar adanın Bergama da dahil olmak üzere Aiolia ve İyonya şehirleriyle ilişkileri esas olarak denizcilik odaklı, ticari ve kaçınılmaz olarak politik olup, iki veya daha fazla şehrin veya federal “Koina”nın dahil edildiği anlaşmalar, fermanlar ve antlaşmalarla bilinmektedir. Makalemizde yukarıda belirtilenleri dikkate alarak Midilli şehirlerinin limanlarının yerleşimini ve gelişimini deniz mikro-bölgesi çerçevesinde sunmayı amaçlıyoruz.

“Helenistik Dönemden Roma Dönemine Mitilini.”

Adanın doğu kıyısında, Anadolu kıyısının karşısında yer alan Midilli’nin altı antik kentinden en büyüğü olan Mitilini, antik yazarlara göre Helenistik ve Roma dönemlerinde Rodos ve Efes kadar güzel bir kentti. Şehir, özel karakterini, onu iki kısma ayıran Euripus’un doğal boğazına borçludur: ilk yerleşimin bulunduğu “ada” ve M.Ö. 4. yüzyılın sonundan sonra genişlediği “anakara”.

Bu makalenin amacı, modern yerleşim alanlarında yürütülen kurtarma kazılarının kaçınılmaz olarak antik maddi kültürün parçalı bir resmini sunması nedeniyle, Helenistik dönemden Erken Hıristiyanlık dönemine kadar antik Midilli topografyasını mümkün olduğu ölçüde yeniden inşa etmektir. Konuşmanın odak noktası birbiriyle yakın ilişki içinde gelişen kentsel formun karakteristik unsurları olan duvarlar, nekropoller, yol sistemi, tapınaklar, kamu binaları ve özel konutlar olacaktır.

Aynı zamanda Midilli ve Bergama arasındaki kentsel organizasyon, mimari üsluplar ve kamu ve özel binaların dekorasyonunda kullanılan dekoratif unsurlar açısından ortak unsurların izini sürmeye çalışılıyor.

“Bergama ve Midilli Deniz Mikro Bölgesindeki Etkileşim Yolları.”

“Kane Bölgesel Liman Araştırması”-Projesi ve Elaia-Projesi, büyük ve küçük limanlar ve koylardan oluşan bir hiyerarşi ve bunların Bergama ile artzamanlı bir bakış açısıyla ilişkilerini içeren bir kıyı mikro bölgesini inceleme şansı sundu. Ayrıca bu bölge, Roma ve Helenistik Dönem’de limanların önem ve sıklıklarındaki belirgin değişimleri araştırmak için de güzel bir örnek teşkil etmektedir. Ancak antik limanlarıyla yakındaki Midilli adasının da dahil edilmesi ve bölgenin tek bir deniz mikro-bölgesi olarak incelenmesi bir gereklilik olmaya devam ediyor. Bu nedenle, bu makale Elaia, Pitane, Kane ve Midilli gibi limanların farklı işlevlerine ve hepsinden önemlisi Bergama ve Midilli Deniz Mikro Bölgesi’ndeki etkileşim biçimlerine odaklanmaktadır. Etkileşim farklı düzeylerde (örneğin askeri-stratejik veya ekonomik) gerçekleşebilir ve CBS tabanlı mekansal analizler yardımıyla araştırılan kıyı yerlerinin veya potansiyel deniz yollarının görsel ilişkilerine dayanabilir.

“Edremit Körfezi’nde son zamanlarda yapılan sualtı arkeolojik yüzey araştırması.”

Türkiye Batık Envanteri Projesi (SHIPT) kapsamında, Ege Denizi’nin kuzeydoğusundaki Edremit Körfezi kıyılarında sualtı arkeolojik yüzey araştırmaları yapıldı. Keşif sırasında antik gemi batıklarının tespiti ve belgelenmesi amacıyla yandan taramalı sonar kullanılmış ve tüplü dalışlar gerçekleştirilmiştir. SHIPT, Edremit Körfezi’nde Helenistik dönemden 20. yüzyıla kadar tarihlenen toplam 11 batığın ve 2-38 m derinlikte çok sayıda potansiyel sitin keşfedilmesiyle sonuçlandı. Batıklardan beşi körfezin kuzey kıyısında bulunuyor. Altı batık daha güneyde, Ayvalık ilçesi yakınlarında bulunuyor. Batıkların ana yükünü genellikle amforalar oluşturmaktadır. Birinin tarihi önemi bulunmaktadır. Batıklar arasında üçü nispeten iyi korunmuş durumdadır. En iyi korunmuş batık binden fazla sağlam amfora içerir. Araştırma sonuçları körfezin farklı dönemlerde aktif olarak kullanıldığını göstermektedir. Bu son keşifler, Kuzeydoğu Ege Denizi’ndeki denizcilik tarihine katkı sağlıyor ve yapılan araştırma sayesinde, devlet kurumları için korunması gereken sualtı kültür mirası alanları tespit ediliyor.

“Mimari Miras Yönetiminde Bir Araç Olarak Yapı Bilgi Sistemi: Ayvalık Örneği”

Ayvalık, Ege’nin Batı Türkiye kıyısında, Balıkesir ilinde, Ayvalık Körfezi yakınında tarihi bir şehirdir. Kent dokusu çeşitli geleneksel ve anıtsal yapı tiplerinden oluşmaktadır. Yerleşim 2863 Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ile koruma altına alınmıştır. Kentin ilk kuruluşu henüz belirsizdir (Ψαρρός, 2017: 29). Tarihi doku, her ne kadar daha eski geçmişi yapılı çevrenin içinde ya da altında saklı olsa da, 19. yüzyıl manzarasını andırıyor.

Akademisyenler genellikle Ayvalık tarihini antik Aiolis Αἰολίδα ile ilişkilendirmektedir (Κοντής, 1978: 399-402; Ψαρρός, 2017: 29). 1653 yılına tarihlenen bir grup arasından 30 yerel ailenin bağışı şimdiye kadarki en erken belge olabilir (Πατρινέλης, 1993: 13-21). Öte yandan Ayvalık, 1772 yılında II. Selim’in tanıdığı ayrıcalıklarla bir asır sonra ününe kavuşur (Καράμπλια, 1949:81). Ayrıcalıklar şehir için ekonomik, sosyal ve kentsel bir canlılık yaratır: dini kullanım veya eğitim binalarının yanı sıra sağlık binaları ve halka hizmet veren bir akıl hastanesi (Raffenel, 1822:201) bulunur. Bu yükseliş şehrin el değiştirmesi ve 1821 yılında “Yeni Yunan Devleti”ne destek vermesiyle kesintiye uğramıştır. “Ayvalık İsyanı” zorla bastırılmış ve özel mülklere el konulmuştur (Arıkan, 1988: 579). On yıl sonra II. Mahmut’un kararıyla ilgili zorunlu terk sona eriyor. Kent, tasvirlerden de anlaşılacağı üzere başka bir imar/gelişme sürecinden geçmektedir (Καλφόγλους, 1899/2002:113). 20. yüzyılın başlarında nüfusu 25.000’e ulaşan yerleşim, neredeyse günümüzün tarihi merkezi sınırlarına kadar uzanmaktadır: 6000 ev, 5 konsolosluk, 11 Ortodoks kilisesi, 1 cami ve 1 Katolik Şapeli’nden oluşmaktadır (Annuaire Oriental 1914: 1327).

Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Ayvalık İngiliz birlikleri tarafından işgal edilir ve 29 Mayıs 1919’da şehir hemen Yunan kontrolüne teslim edilir. Sevr Antlaşması ile bu statü kalıcı hale gelmiş ve kent 15 Eylül 1922 tarihine kadar Yunan Devleti’nin egemenliği altında kalmıştır. Türk-Yunan Savaşı’nın (Türk Kurtuluş Savaşı) Yunanistan’ın yenilgisiyle sonuçlanması, Lozan Barış Antlaşması ile Zorunlu Nüfus Mübadelesi’ne yol açmıştır. (30 Ocak 1923). Daha önce Smyrna olayına paralel olarak başlayan Ortodoks cemaatinin Ayvalık’tan göçü Başlık: VI. Rum ve Türk Nüfuslarının Mübadelesine İlişkin Sözleşme’ye göre sonuçlandırılmıştır. Kent, sakinlerinin çoğunu kaybetmesine rağmen Yunanistan’dan, çoğunlukla da Mitilini ve Girit’ten gelen topluluklar tarafından yeniden iskân edilmiştir.

“1923 Lozan Antlaşması Mübadele Nüfusunun Mimari Mirasına Yönelik Yunanistan ve Türkiye’de Koruma Politikaları: Rethymno ve Ayvalık Şehirleri İçin Karşılaştırmalı Çalışma” başlıklı araştırma, 2005 yılında AUTH Bölümlerarası Lisansüstü Çalışma Programı “Kültürel Anıtların Korunması ve Restorasyonu” kapsamında başlamış ve teslim edilmesi gerekiyor. Tez, tarihi ve arşivsel araştırmaların yanı sıra her iki kent için de saha araştırması içermektedir. Saha araştırmasından derlenen tüm veriler Bina Bilgi Sistemi BIS veri tabanına aktarılmaktadır. Oluşturulan veri tabanı Ayvalık’a ait 5700 bina verisinden oluşmaktadır. Bu makale, araştırmalarla belirlenen tehdit altındaki yapıları ortaya çıkarmayı ve BIS’in mimari mirasın koruma yönetimi için bir araç olarak kullanımını tartışmayı amaçlamaktadır.

“Midilli adasındaki Klopedi’nin Aiol Tapınağı.”

Literatürde iki Arkaik tapınak A ve B ile tanınan Klopedi’deki Aiol Tapınağı, Midilli adasının kalbinde önemli bir dini merkezdi. Bu çalışmanın amacı, iki tapınağın temellerinde yapılan son kazılarda gün yüzüne çıkan daha önceki kalıntılara temellendiği anlaşılan kutsal alanın anıtsal yapı projesini sunmaktır. Kutsal alanın köklü tarihi M.Ö. 8. yüzyıla kadar uzanıyor, bir Miken kalıntıları üzerine, bir kadın tanrıya tapınmak için oval bir bina inşa edildiği döneme. Erken temenosun dışında hemen hemen aynı zamanlarda yakılan bir cenaze ateşi ve bitişikteki Erken Arkaik döneme ait bir mezar, Tapınak A’nın temellerinde dikkatli bir şekilde korunmuştur ve bu durum, M.Ö. 6. yüzyılın ortasından kısa bir süre sonra inşa edilen binanın alışılmadık neredeyse kare planını haklı çıkarmaktadır.

Ana ibadet binası olan Tapınak B ise M.Ö. 6. yüzyılın sonlarında inşa edilmiş ve M.Ö. 7. yüzyılda bölgede inşa edilen tüm eski dikdörtgen dini binaları temeline dahil etmiştir. Arkaik kutsal alanda Apollon’a tapınma, Klopedi’deki Apollon Napaios kültüyle ilgili eski varsayımları destekleyen, tanrı adına yazılı bir çatı kiremitinden anlaşılmaktadır.

“Midilli adasındaki şehir devletlerinin yükselişi ve evrimi.”

Kuzeydoğu Ege Bölgesi’nde düğüm noktasındaki Midilli Adası, tarih öncesi dönemlere kadar uzanan arkeolojik buluntular açısından zengindir. Adanın altı tarihi şehir devletinin ortaya çıkışına ve evrimine yol açan dinamiklerin izini sürmek amacıyla bu çalışmanın odak noktası Geç Tunç Çağı ile Arkaik dönem arasındaki geniş kronolojik çerçeve üzerinde olacaktır. Bu amaçla Midilli’deki bu dönemlere ait en önemli arkeolojik alanların eski ve yeni kazı verileri birleştirilerek bir sentezi yapılmaya çalışılmaktadır. Ada üzerindeki yerleşim merkezlerinin konumu ve dağılımı, aralarındaki ilişkiler, dinsel ve ölü gömme gelenekleri ile seramik geleneği incelenerek, Midilli adasındaki Arkaik şehir devletleri oluşumunda Miken arka planı ve Protogeometrik ve Geometrik geçiş dönemilerinin rolü belirlenecektir.

“Midilli Adası için Geç Ortaçağ Deniz Tahkimat Ağı.”

Ayvalık’ın Büyük Maden Adası ve Dikili’nin Mardaliç (Corci) Adası’ndaki devasa kuleler, halk arasında ve ayrı ayrı, aile beyliği 1355-1462 yılları arasında Midilli’de kurulan soylu Ceneviz ailesi Gattilusio’ya atfedilmiştir. Ancak hiçbir bilimsel araştırma bu anıtları derinlemesine ele almamış ve her şeyden önce onları birbirine atfetmemiştir. Belirsiz yönler arasında ilgili yer adları, ayrıntılı kimlik ve bu kulelerin daha geniş bölgede tam olarak nasıl çalıştığı da yer alıyor. Aslında bazı modern araştırmalarda yukarıda bahsedilen popüler bağlamda Büyük Maden Adası’nın kulesinden yüzeysel olarak bahsediliyor ancak özellikle bu kule hala üzerinde çalışılmamış bir yapı olarak karşımıza çıkıyor. Diğer kule ise daha önce mimarisi ve malzeme özellikleri açısından incelenmişti. Buna göre karşılaştırmalı bir çalışma sonrasında aynı köken önerildi. Modern Ayvalık çevresinde bir “Ceneviz” kulesinin varlığına dair hikayeler 19. yüzyılın sonlarına kadar uzanıyor ancak bu tür anlatılar, bugün hiçbir şeyin kalmadığı başka bir yere işaret ediyor. Ayrıca Dördüncü Haçlı Seferi’nden sonra Geç Ortaçağ’da Ege Denizi’nde çok sayıda savunma kulesi ve kule evlerin ortaya çıktığı bilinmektedir. Böylece, söz konusu kuleler, devam eden araştırmalarla birlikte köklü bir modern literatüre sahip olan bu daha büyük grup içinde sınıflandırılabilir. Bu makale, bu iki kulenin kökenlerine ve savunma amaçlarına, disiplinler arası ayrıntılı bir metodoloji aracılığıyla ışık tutmayı amaçlamaktadır. Bu methodoloji adalardaki belirli konumlarının coğrafi analizi, olası yer adları için çeşitli kaynaklardan deniz haritaları ve metinleri ve daha fazla karşılaştırma için mimari bir araştırma içermektedir.

“The Aegean-Decorative Style (18th-19th c.) as a Common Ottoman Architectural Expression.”

The phenomenon called “Westernization” in Ottoman art and architecture is still a promising topic in spite of an already established scholarship of extensive written and said material. For instance, the way and the media, how the European styles were transferred to the Ottoman art or the determining economic and political circumstances of the time are among essential aspects. In addition, the individual shares of Istanbul and the provinces near and far including thereby the role of geographical positioning to stimulate interactions, and the related flux of forms are still problematic issues. The readiness of people with particular visual habits and traditions to welcome new (European) forms and make them gradually their own, further, the artistic and architectural expressions created by different Ottoman nations in terms of tools of identity, they all embody many striking questions.

The architecture of the Aegean Asia Minor, including the islands, presents many examples of the prevailing decoration of the 18^thand 19^thcenturies under European influence. The architectural relics from the same period in and around Bergama today provide features of floral and figural motifs carved on stone, as well as of wall paintings revealing common decorative approaches of the historical inhabitants of the region. This paper aims to contribute to the above-mentioned discussions based on the language of art and architecture.

“Ayvalık Endüstriyel Manzarası: Ayvalık’ın UNESCO Dünya Mirası Alanı olma çabalarında güncel deneyimler ve devam eden koruma çalışmaları.”

“19. ve 20. Yüzyıllarda Midilli ve Bergama’da Toplum ve Mimarlık.”

“’Hippon’a Giden Yol’: Midilli Peraia’sı ile Bergama arasındaki Kozak Dağları’ndaki Bazı Antik Yollar ve Yer Adları.”

Midilli peraia’sı, antik çağın büyük bir bölümünde kabaca modern Ayvalık ile Dikili ilçe merkezleri arasındaki kıyı alanını kapsıyordu. Bu peraia Midilli hegemonyası altında kalırken, Helenistik dönemde Pergamon’un bir metropol olarak yükselişine bağlı olarak bölgedeki Bergama sosyo-politik etkisi giderek genişlemiştir. Böylece Bergama mikro bölgesinin bir uzantısı olarak da değerlendirilebilecek Midilli peraia’sı, Helenistik ve Roma dönemlerinde iki kent arasında ortak bir temas alanı haline gelmiştir. Peraia’nın Midilli ile bağlantısı doğal olarak deniz yoluyla sağlanıyordu. Peraia’yı Bergama’ya bağlayan yollar ise doğusundaki bugün Kozak olarak adlandırılan dağlık bölgeye veya bu dağların alçak yamaçlarına kadar uzanıyordu. Bu makale, bu dağlık bölgenin antik yer adlarını, Midilli peraia’sını ve Pergamon’u birbirine bağlayan bölgeye uzanan olası rotaları ve bu rotalardaki antik yerleşimlerin lokalizasyonlarını incelemektedir. Böylece Kozak dağlık bölgesinin antik çağdaki Midilli ve Bergama deniz mikro bölgesi için stratejik ve ekonomik önemi art zamanlı ve bütünsel bir bakış açısıyla tartışılacaktır.

“Hareket Halindeki Metaller: Doğu Ege / Batı Anadolu Kıyısı Boyunca Metalurji ve Teknolojik Transfer.”

Batı Anadolu kıyılarının ve komşu Doğu Ege adalarının, M.Ö. ikinci ve birinci bin yıllarda Anadolu, Ege ve Yunan anakarası arasındaki sosyokültürel ve ekonomik bağlantıda hayati bir rol oynadığı uzun zamandır kabul edilmektedir. Her ne kadar bu bölgeler arasındaki belirgin kültürel etkileşim mimari, heykel veya seramik üretiminin üslup ve teknolojik yönleri üzerinden belgelenebilse de, – daha önceki (örn. İTÇ) veya sonraki (örn. Bizans) dönemlerle karşılaştırıldığında – artan bağlantısallığa katkıda bulunan belirli ürün kategorilerinin nadiren ayrıntılı olarak analiz edildiği açıktır. Dolayısıyla bu katkı, Doğu Ege/Batı Anadolu kıyı bölgesi ile doğu ve batı komşuları arasındaki ekonomik etkileşimde önemli rol oynayan bir sınıfın haritasını çıkarıyor: metalurji. Bölgedeki son arkeolojik keşifleri gözden geçiren bu makale, metal üretiminin Geç Tunç Çağı’ndan Arkaik döneme kadar olan gelişimini art zamanlı olarak izliyor ve bakır, demir, altın ve gümüşün çıkarılması, üretimi ve işlenmesine ilişkin fiziksel bulguların altını çiziyor. Çalışma alanı kıyı bölgesi ve komşu adalara, özellikle Kaikos/Bakırçay ve Menderes/Büyük Menderes nehirleri arasındaki bölgenin orta kısmına odaklanılmaktadır. Genel olarak, yerel, Ege ve Anadolu çapında ve ayrıca uzun mesafeli takas örüntüleri ve ağları vurgulanacak ve MÖ 15. yüzyıldan altıncı yüzyıla kadar olası yerel yenilikler tanımlanacak. Böylece Doğu Ege adaları ve Batı Anadolu kıyılarının sadece bir kanal değil, aktif bir yenilik alanı olduğu gösterilecektir.